De ondergang van de Drente (II) 1935
De Drente (II) ( ex Titan, ex Hudson)
van Bureau Wijsmuller
De sleepboot Titan werd in 1884 in
dienst gesteld bij rederij Zur Mühlen , en was toen één van de sterkste sleepboten ter
wereld. Het schip had een machinevermogen van 1000 pk , en haar bunkercapaciteit van 280
ton gaf het schip een actieradius van 4000 zeemijlen. In 1918 , na de liquidatie van Zur
Mühlen , werd de Titan gekocht door de Internationale Sleepdienst Maatschappij ,
en kreeg de naam Hudson , in hetzelfde jaar werd het schip doorverkocht aan
Bureau Wijsmuller en werd herdoopt in Drente.
Het schip heeft in haar levensloop vele bergingen en sleepreizen gemaakt , waaronder de
berging van het Engelse s.s. Altona in december 1894 in de Ierse Zee , waar het schip met
een gebroken schroefas op elf mijl van Swansea ronddreef , het schip werd door de Titan
vastgemaakt en naar een veilige haven gesleept. In 1913 maakte de Titan een
sleepreis met een droogdok van 14000 ton van Den Helder naar Soerabaja.
De laatste berging waarbij de Drente in actie kwam was in oktober 1935 , en deze
berging werd de trotse sleepboot fataal. Na een dokbeurt in Amsterdam lag de Drente
op18 oktober in IJmuiden om te bunkeren. De volgende dag zou de sleepboot naar
haar stationshaven Den Helder terugkeren. Maar de weerberichten voorspelden voor de 19e
oktober een zware storm en het zou bovendien springtij zijn. Zodoende besloot men
het vertrek van de sleepboot uit te stellen , en bleef het schip stoomklaar in IJmiuden
liggen.
Op die zaterdag , de 19e oktober 1935 voer het 8000 ton metende vrachtschip Kerkplein van
de N.V. Scheepv. Mij. Millingen de pieren van IJmuiden uit met als bestemming Schiedam.
Het schip was in ballast en lag hoog op het water. Het had moeite om uit de kust weg te
komen vanwege de zware storm , die uit het westzuidwesten doorstond , en het duurde dan
ook niet lang dat de kapitein van het schip tot de conclusie kwam dat de machine van zijn
schip niet sterk genoeg was om de storm te weerstaan , en dat hij gevaarlijk naar de kust
veleierde , en bij Egmond aan Zee dreigde te stranden.Tegen de middag zond hij een S.O.S.
bericht uit en vroeg om sleepboothulp.
De Drente koos direct na ontvangst van het noodbericht zee
, en verliet - voor de laatste maal - de pieren van IJmuiden naar de opgegeven
positie , en bereikte al spoedig het in nood verkerende schip welke al in de
branding bleek te zitten.Maar hoewel de sleepboot door de grondzeeën bedolven dreigde te
raken , zag men kans om sleepverbinding te maken. Maar bij de eerste poging om de Kerkplein
van de kust weg te slepen , brak de sleeptros , en voor de tweede maal werd
vastgemaakt , onder nog slechtere omstandigheden. Het lukte , maar net dat de sleepboot
weer vaststond , stortte een enorme breker zich over de sleepboot en brak ook die
sleeptros. Bij de derde poging om een sleeptros over te brengen kwam door een zware
grondzee deze tros in de schroef van de Drente , en de sleepboot die zoveel
schepen in nood had geholpen , was nu zelf een hulpeloze prooi van de golven. De bemanning
van de sleepboot liet snel het anker vallen , maar kort daarop brak de ankerketting en
dreef het schip naar de kust voor Egmond aan Zee en sloeg over de buitenste banken heen om
op de eerste bank , 200 meter uit de kust , te stranden , midden in de razende branding.
Zware zeeën beuken de bij Egmond aan Zee gestrande Drente
(II)
Terwijl zware grondzeeën over de sleepboot
heenbraken , vluchtte de bemanningsleden naar de radiohut welke zich aan dek tussen de
twee schoorstenen bevond. De marconist van de Drente zond nu een S.O.S. bericht
uit , dat door Scheveningen Radio werd ontvangen. Het kustradiostation gaf het bericht
door aan de Koninklijke Noord- en Zuidhollandse Reddingmaatschappij. De reddingboot van
IJmuiden voer onmiddelijk uit , maar kon de Drente niet meer bereiken zonder zelf
gevaar te lopen aan lager wal te geraken. De bemanning van de gestrande Kerkplein had
geen behoefte het schip te verlaten , de Kerklein was , gelijktijdig met
de Drente , vijfhonderd meter zuidelijker bij paal 39 gestrand. De opvarende van
dit grote schip liepen geen onmiddelijk gevaar , omdat het hoog boven de branding uitstak.
Het liep erop uit dat de Egmondse roeireddingboot het werk op die stormachtige avond moest
opknappen. Eerst probeerde men met een lijnwerpkanon een verbinding tot stand te brengen ,
maar dat mislukte , door de harde storm werden de lijnen weggeblazen.
Daarna werd reddingboot door paarden in zee gebracht en roeiden de redders onder leiding
van schipper Jan van der Plas naar de Drente , die gevaarlijk slagzij begon te
maken.Grote golven spoelden over het schip , dat zich steeds dieper in het zand werkte. Na
een felle strijd tegen de enorme hoge branding bereikte de reddingboot de ongelukkige
sleepboot en slaagde erin lanszij van de gestrande sleepboot te komen en de bemanning
sprong over. Toen men veilig op het strand was aangekomen en er appèl werd gehouden ,
bleek gezagvoerder van der Graaff er niet bij te zijn. Niemand had hem gemist. Het
was al na middernacht toen de boot voor de derde maal in zee stak. Bij de Drente aangekomen
, leek de sleepboot geheel verlaten. Één van de roeiers sprong op het wrak over om een
onderzoek in te stellen en trof de kapitein in de salon aan , die halfvol water stond.
Toen zijn mannenop de reddingboot oversprongen , kon hij de salon niet verlaten. Het bleek
dat door het wringen van het schip de deur klem was komen te zitten. Zijn schreeuwen werd
niet gehoord en hij zag geen kans de deur open te breken en de reddingboot vertrok zonder
hem. Met vereende krachten was het euvel echter gauw verholpen. De Egmonders braken de
deur open en brachten ook de gezagvoerder van de sleepboot veilig aan de wal.
Deze foto is gemaakt door Roelof Schierbeek, en heb ik
gekregen van zijn kleinzoon
Nadat de storm geluwd was er veel bekijks voor de gestrande Drente
(II)
Achter de sleepboot in de verte ligt de Kerkplein.
Nog een mooie foto van Roelof Schierbeek
De gestrande Kerkplein trekt veel belangstelling ,
op de achtergrond
de vuurtoren 'J.C.J. van Speijck'.
De zee heeft zich teruggetrokken , de Drente (II) zal
het
ruime sop nooit meer kiezen , op deze plaats zal ze
onder slopers handen verdwijnen.
De Kerkplein , die Bureau Wijsmuller
een sleepboot kostte , werd uiteindelijk door sleepboten van L. Smit & Co's
Internationale Sleepdienst vlotgebracht.Berging van de Drente was , mede
door haar leeftijd , niet meer lonend ; na meer dan veertig roemvolle jaren , werd
het schip ter plaatse gesloopt.